DOLAR

32,3305

0.24%
EURO

35,0980

-0.09%
ALTIN(gr)

2.293,85

0,73%
BİST 100

%
Enflasyon Rakamları, Enfasyonla Topyekün Mücadele ve Yıl Sonu Varsayımları
  • Finans 365
  • Finans
  • Enflasyon Rakamları, Enfasyonla Topyekün Mücadele ve Yıl Sonu Varsayımları

Enflasyon Rakamları, Enfasyonla Topyekün Mücadele ve Yıl Sonu Varsayımları

Merakla beklediğimiz Ekim ayı enflasyon rakamları açıklandı. Bu aralar enflasyonu merakla bekleyişimizin elbette birkaç nedeni var.  Öncelikle, yılın son aylarına yaklaştıkça sene sonu yıllık enflasyon hakkında daha çok bilgi sahibi olmaya başlıyoruz ve tahminlerimizi yeniden güncelleme fırsatı buluyoruz.

ABONE OL
3 Şubat 2022 22:15
Enflasyon Rakamları, Enfasyonla Topyekün Mücadele ve Yıl Sonu Varsayımları
0

BEĞENDİM

ABONE OL

Merakla beklediğimiz Ekim ayı enflasyon rakamları açıklandı. Bu aralar enflasyonu merakla bekleyişimizin elbette birkaç nedeni var.

Öncelikle, yılın son aylarına yaklaştıkça sene sonu yıllık enflasyon hakkında daha çok bilgi sahibi olmaya başlıyoruz ve tahminlerimizi yeniden güncelleme fırsatı buluyoruz. Bu rakam bir gösterge niteliğinde ve herkesi doğrudan veya dolaylı olarak etkiliyor; çalışanların zam oranlarını, çarşı pazar fiyatlarını vs. Ayrıca, Ekim ayı enflasyon verileri “Enflasyonla Topyekün Mücadele Programı” çerçevesinde firmaların ne ölçüde indirim yaptığına dair de bilgi veriyor.

i) Ekim Ayı Enflasyon Rakamlarına Genel Bakış

Ekim ayı tüketici fiyat endeksi (TÜFE) bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25,24 oranında artış gösterdi. Bu artış, yüzde 24,5 olan piyasa tahmininin üzerinde gerçekleşmiş oldu. Ana harcama grupları itibarıyla, ulaştırma kalemi haricinde kalan tüm bileşenlerde yıllık bazda artışlar gözlenmiştir. Dışsal faktörlere oldukça duyarlı olan enerji, işlenmemiş gıda, altın vb. tüketim mallarının dışlandığı, başka bir deyişle enflasyondaki ana eğilimi gösteren çekirdek göstergeleri incelediğimizde de yüzde 24 civarında artışlar görüyoruz. Yurt içi üretici fiyat endeksi de yıllık bazda yüzde 45,0 oranında artarak yüksek artış seyrini devam ettirmiştir. Enflasyon verileri bize fiyat artışlarının genele yayıldığını, ana eğilimin olumsuz bir seyir gösterdiğini ve maliyet yönlü baskıların güçlü olduğunu söylüyor.

ii) Enflasyonla Topyekün Mücadele

Bu ayki enflasyon rakamları açıklanmadan önce bilgisayar başında beklerken en çok giyim ve ayakkabı sektöründeki fiyat artışını merakla bekliyordum. 9 ekim tarihinde “Enflasyonla Topyekün Mücadele” programı başlatıldı. Bu bağlamda, programa destek veren firmaların asgari yüzde 10 oranında indirim yapmaları kararlaştırılmıştı. Program açıklandığında Ekim ayının henüz başında sayılabileceğimiz bir dönemdeydik. AVM’lerde, özellikle giyim ve ayakkabı firmaları “Enflasyonla Topyekün Mücadele” logosuyla çeşitli indirim kampanyaları düzenlenmeye başlamıştı. Ancak, indirimlerin gerçekçiliği konusunda şüphelerim vardı. Nitekim, Ekim ayı verileri açıklandığında gördük ki bırakın düşüşü aylık bazda yüzde 12,74 ile en yüksek fiyat artışı gösteren harcama grubu giyim ve ayakkabı oldu. Tabii ki, aylık artışlar mevsimsel etkiler içerir, ham veri üzerinden yorum yapmak bazen sağlıklı olmayabilir ama en yakın aylık artış gösteren harcama grubunun yüzde 4,15 olduğunu görünce yüzde 12,74 oranındaki artış bize çok şey söylüyor. O halde her normal vatandaşın aklına gelecek olan soru şu: “Firmalar önce yüksek oranlı zam yapıp ardından göstermelik bir yüzde 10’luk indirim mi yaptılar?”

iii) Merkez Bankası Yıl Sonu Enflasyon Tahmini Gerçekleşebilir mi?

Merkez Bankası geçtiğimiz günlerde yılın son Enflasyon Raporu’nu yayımladı. Raporda yıl sonu enflasyon tahminlerini yüzde 23,5 olarak açıkladılar. Ekim ayı enflasyon rakamı ile birlikte değerlendirildiğinde bu tahmin oranının gerçekleşmesi zora girdi gibi görünüyor. Aşağıdaki tabloda da görebileceğiniz üzere basit bir egzersiz yaptım. Merkez Bankası’nın yıl sonu tahmininin gerçekleşebilmesi için Kasım ve Aralık aylarında enflasyonun aylık bazda ortalama 0,4 oranında artış göstermesi gerekiyor. Ocak-Ekim dönemi aylık ortalama enflasyon artışları yüzde 2,1 oranında gerçekleşmiş. Bu durumda, aylık yüzde 0,4 oranındaki artış çok iyimser kalıyor. Seriyi 2018 yılı aylık ortalaması kadar artırırsak yıl sonunda enflasyon yüzde 27,8 oranında gerçekliyor.Bir önceki yazımızda da değinmiştik (TIKLAYINIZ), ÖTV ve KDV indirimlerinin enflasyona yıl sonuna kadar pozitif katkı yapma ihtimali oldukça yüksek. İndirimlerin etkisiyle aylık ortalama artışın yüzde 1.0 olacağı varsayımında da yıllık enflasyon oranı yüzde 25,0 olarak gerçekleşecektir. Bu egzersizler, yıl sonu enflasyon oranının yüzde 25 ve üzerinde gerçekleşmesinin daha olası olduğunu gösteriyor.

Kağan Taşlamaz (kagan.taslamaz@finans365.com)

Finans365.com Özel Haber

En az 10 karakter gerekli


HIZLI YORUM YAP